YÖRESEL DİL,ŞİVE

by Çarşamba, Aralık 22, 2010 0 Post a Comment
Abrul :Nisan ayı

Abu :Bu

Acuh :Azıcık

Ağulanma: Zehirlenmek

Ağuz: İneğin doğum sonrası ilk sütüyle yapılan yiyecek

Ahbun: Hayvan gübresi

Ahırı :Sonuçta

Alaf :Ot, saman

Aluç :Yabani dağ meyvesi

Allasan :Allahını seversen anlamında yalvarma nidası

Alıştırmak :Tutuştumak

Allalem: Galiba, herhalde

Anik: Ekşimemiş hamur

Arustag :Tavan

Atlet :Fanila

Avara :Kasım ayı

Ayahlaran :Ayaklarına kapanayım

Ayam :Hava

Baca: Evin tavanı

Bardabaş: Boş gezen

Balak:Ayı yavrusu

Bana garer: Bana göre

Behe, beye Vücuttaki iz, ben

Bi tevür :Bir türlü

Bügelek: Büyük sinek

Bıldır :Geçmiş yıl

Bibi :Hala

Bitike:Bir parça

Bicimcik :Bir parça

Bipırtik :Bir parça

Boynuk :Boynu eğri

Burç :Ağacın ince dalları

Buymak :Üşümek

Besleme :Evlatlık

Cavramak :Bir işi yapmak için gayret göstermek

Cıgızlamak :Oyunbozanlık etmek

Cimcik :Çimdik

Cızlavut :Lastik ayakkabı biçimi

Cağ: Örgü yapılan demir çubuk

Ceğet :Eylül ayı

Camuş :Manda

Cıcık: Yeni

Cecim :Bir çeşit kilim

Cıbıl :Yoksul

Cıbız :Kel

Culluk :Hindi

Cılbırı: Bir çeşit çorba

Cıllıp :Fazla (yağ)

Cılı: Zayıf

Cırıt atmak :Koşarak uzaklaşmak

Cimcikleme: Cimdik atma

Cıt:Uç, kenar

Cücük: Civciv

Cıngıl: Çan


Çalhama Ayran

Çaput: Bez parçası

Çar :Çarşaf

Cırnak :Tırnak

Çedene: Küçük kurut

Çemiç: Dut meyvesi

Cegert :Güz ekininin çimlenmesi

Çemkürmek: Birine karşı gelmek

Cılgar :Sulama suyununu tarlada serbest bırakılması

Çiğit: Çekirdek

Çimmek: Yıkanmak

Çit :Yazma


Darış :Geniş olmayan, dar olan

Davun: Zehir

Dadah :Çoçuk yemeği

Dirgen: Yaba

Davar: Koyun sürüsü

Dehre: Küçük balta

Dek :Şeker pancarı

Densiz: Usulune göre davranmayan

Deyha :İşte orada

Deynek: Odun çubuk

Dınmak :Koşmak gelmek

Didmek: Karıştırmak, yünü gevşetip açmak

Doluhmak: Ağlayacak duruma gelmek

Düğlemek :İliklemek

Düğe: Doğurmamış inek

Eğiş :Hamur kesme aleti

Ecük cücük: Çoluk çocuk bez

Elbezi: Peçete olarak kullanılan

Emice :Arkadaş, dost,amca

Emelli :Güçlü, kuvvetli

Erfene: Masrafları ortak paylaşılan ziyafet

Eke :Çok bilen, çok konuşan

Esvap: Çamaşır

Evermek: Evlendirmek

Eşgere :Aşık,aşikar

Essah: Gerçek

Fenikmek: Bağırarak yalvarma

Farşa: Edepsiz kadın

Ferik: Küçük tavuk

Fınfirik :Çocuk oyuncağı. Topaç

Fışkı :Hayvan gübresi

Foturaf: Fotoğraf

Fetir :Yufka

Gabala: Götürü iş

Gedek: Manda yavrusu

Gaga :Çocuklar için kullanılan yiyecek

Gejgere :Hayvan gübresi taşımaya yarayan tahta kasa

Gaygana: Hamurdan yapılan bir ceşit yiyecek

Gayhı :Kızak

Gayış: Kemer

Gayle: Dert, sıkıntı

Gazel: Dökülen ağaç yaprakları

Gıcır :Yeni

Gıldik: Koyun, keçi gübresi

Gırevi :Çiğ, kırağı

Gızıllanma: Bir şeyi çok arzu etme

Goldik: Kuyruğu kesilmiş hayvan

Gor :Ata, cet

Görem :Güya

Gudu: Küçük çukur

Gulk: Kuluçkaya yatan tavuk

Günnükçü :Yevmiyeyle calışan

Güzelcenem: Güzelce

Gada: Büyük ağabey

Garsuk :Karın etleri

Gollik: kısa

Gıgırt: Kancalı odun, omuzluk

Gilevlemek: Bileylemek

Gındırlamak: Yuvarlamak

Gınıhmak: Arzulamak

Gırgıt: Cimri

Gızırik: Kızarmış

Gıyılı: Tepsi

Gobal: Değnek

Gobça: Düğme

Gocik:Mont

Goç: Ekim ayı

God:Ölçü birimi

Gogles: Salyangoz

Golot :Yağlı kete

Goşgoz :Tarla yemişi

Gorbagor :Sütü bozuk

Gön: Deri

Göresmek: Özlemek

Gudik :Köpek yavrusu

Gugul :Başlık, bere

Gurut: Piramit şeklinde kurutulmuş yağurt

Guzzik: Kambur

Güğüm :Bakır su kabı

Gumbuz :Yumruk

Gücük: Şubat ayı

Güllap :Menteşe

Gavut: Unun kavrulmuş hali

Gendüme: Dibekte dövülmüş buğday

Gıdik: Oğlak

Gıcıt :Küçük öküz arabası

Gılla: Gelincik çiçeği

Gıdılıç: Serçe parmağı

Gavar: Su arkından tarlaya açılan ağız

Gırnap: Küçük ip

Ğasmuh: Ağaç kıymığı

Ğılevlenmek: Bilemek

Ğınıhmah: Şiddetle arzulamak

Ğırçıllı: Püsküllü

Ğırtıl: Otlak ücreti

Ğurut: Yoğurt kurusu

Ğavut: Kavrulmuş


Hayf: Öç, intikam

Halbuysam: Halbuki

Harmutlamak: Ilık hale getirmek

Halastar: Bakır kova

Haltek: Gevşek

Haşıl: Yerel bir yemek

Haşa :Büyük çuval

Hayat: Hol

Harer :Çuva

Helke :Kova

Herk:Sürülmüş, ekilmemiş tarla

Herslenmek: Kızıp bağırmak

Hevlek :Tarlanın küçük parçalara ayrılması

Hıdırgen :Yerinde duramayan

Hışır :Kırık dökük

Hırtlik: Bol, çok (boğaz)

Hıllik: Eski

Hızanlık etmek: Aç gözlülük etmek

Hoho: Canavar, hortlak (çocok için)

Horik :Baca

Hotelek: Gırtlak çıkıntısı

Hozan:Biçilmiş tarla

Hök: Ağır

Hörelenmek: Sinirlenip karşı gelmek

Hökür hökür:Hüngür hüngür

Hugul :Yığın

Huşgi :Hayvan gübresinin kurutulmuş hali

İçerlemek: Alınmak

İki cannı :Gebe

İşmar: İşaret

İştik: İşte

İg :Yün eğirme aleti

İstikan: Çay bardağı

İşik: Gömlek

İt dirseği: Arpacık

Kelgür :Süzgeç

Kevyeni: Becerikli

Kefter: Kötü, çirkin

Kem: Çayır otundan yapılmış bağ

Keşgem: Keşke

Kırız: Kesilmiş, yolunmuş

Kırtik: küçülmüş parça sabun

Kip :Sağlam

Kıskılamak: Köpekleri kapıştırmaya çalışmak

Kınkız: Oyunda kazananın mağluba vurduğu yumruk.

Kızırik :Çok yanmış

Kiraz: Haziran

Kurun: Hayvanların su içtiği, aynı zamanda tahıl yıkanan çeşme

Kopçik :Sap kısım

Köstüre :Bıçak, nacak gibi aletleri bileme taşı

Koz :Kuzu barınağı

Kurik :Tay

Kurun: Çeşme önlerinde su ile dolu kanal

Küt: Felç

Kuz: Kuzey

Külek: İçine yağ konulan tahta kap

Kuşt: Şişlik

Kahmut: Tarla yemişi

Kal: Olgunlaşmamış

Karakış: Aralık ayı

Kavurga: Kavrulmuş buğday

Kav :Kibirli, gururlu

Katık: Ayran

Kalik: Ayakkabı

Kartol: Patates

Kelem :Lahana

Kersen: Kurut ezilen tahta leğen

Kesilim :Güzelim


Lülük: İbriklerin su akıtılan kısmı

Löküz: Gazla yanan lamba

Lepüstek :Yassı, düz

Loğ: Bacalardaki toprağı sıkıştıran silindir taş

Lığ: Sel ile gelen kum


Mabeyn :Salon

Mal: Büyük baş hayvanlar için kullanılır.

Mangur: Hayvanların boynuna takılan ağaçtan yular

Manzilik :İnce bulgur

Masta: Büyük değnek

May: Sığıra sesleniş

Megel: Çapa yapılan alet

Meşebe: Su kabı

Medek :Manda

Mıngır: Para

Möhkem: Kip, sağlam

Mozik: Erkek dana

Merek: Samanlık

Mertek :Kalın ve uzun ağaç

Mıh: Çivi

Miltan: Gömlek

Motor: Traktör

Musmar: Büyük çivi


Nahır: Sürü

Nacati: Necati

Napisin: Neyapıyorsun

Nastik: Lastik

Nedisin: Nediyorsun

Nira. Lira

Nedisin: Neediyorsun

Orak: ayı Ağustos

Omaç: Fındıklı çorba

Ot ayı: Temmuz


Öğür: Hayvanların çiftleşme hareketi

Öllemek: Çocuğu uyutmak

Ötenneri: Geçmiş günlerde


Parlım: Bari

Part: Buğday yığını

Periktirmek: Ürkütmek

Peşkir: El havlusu

Pir:  Odun dalı

Pisik: Kedi

Pürçüklü: Havuç

Pahar: Çeşme

Partal :Abartı

Parduç :Fırın sileceği

Peke: Oturulan alçak kaldırım

Pestik :Hizmetkar

Peytambal: Tembel

Pin: Kümes

Poşa: Gezgin, göçmen


Salahana :Başı boş, serseri

Sınıhçı: Kırık-çıkık işiyle uğraşan

Sıvarmak: Sulamak

Siron :yufkadan yapılmış bir çeşit yemek

Siyam :Karış

Sahoyluk: Ahır süpürgesi

Sırımak: Yorgan dikmek

Sitil: Küçük yoğurt kabı

Soyha :Kötü, işe yaramaz

Suluğ :Eski evlerde yıkanılan yer

Süpürtmek :Kovalamak


Şıtanmak :Birisine güvenmek

Şor :Çok tuzlu

Söve :Kapı çerçevesi

Sufat :Yüz, çehre

Sürgüç: Yerleri silmeye yarayan bez

Sütlü :Sütlaç

Şoğurt :Salya

Şoşartmak: Abartmak


Tar :Tavuk tüneği

Tekne :Hamu yoğrulan tahta kap

Teşt :Leğen

Tekmük :Tekme

Terek: Raf

Tentene: Dantel

Tevür :Türlü

Tırkıç: Çit kapısı

Tize :Teyze

Tump :Tarlaları ayıran tümsek

Tezmek :Hayvanların sağa sola koşuşması

Tike: Bir parça, azıcık

Tuluk :Yayık


Uçkur:  Bel lastiği

Uşak: Çocuk


Üstencelik: Üstelik

Yamsulamak: Taklit etmek

Yeylik :Hafif

Yıngırlama: Yuvarlama

Yazı: Kır, arazi

Yuha :Sığıra sesleniş

Yöreme Değirmende biriken un kalıntısı

Zaarki  Demekki

Zehlenmek: Alay etmek

Zemheri: Ocak ayı

Zırha :Kilit

Zibil Çöp